Zbliża się nowy, 2023 rok, czyli okres kiedy setki tysięcy osób, jak co roku dokona wpłat na swoje konta emerytalne, IKE i IKZE. Czym są IKE/IKZE, czytelnikom Portalu Analiz z pewnością nie muszę tłumaczyć (zainteresowanych taką formą oszczędzania, zapraszam do przeczytania poprzednich naszych wpisów link), a tylko przypomnę najważniejszą korzyść z nich płynącą, czyli brak i/lub odroczenie podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki).
Brak takiego podatku, ma kolosalny wpływ na osiągane zyski i ostateczny stan konta emerytalnego, a oszczędności mogą wzrosnąć o dziesiątki, jak nie setki tysięcy złotych (w zależności od uzyskiwanych stóp zwrotu oraz wielkości wpłat).
Aby zobrazować wpływ podatku od zysków kapitałowych, wystarczy uruchomić sobie dowolny kalkulator finansowy (skorzystałem z kalkulatora totalmoney.pl ) i wprowadzić własne parametry.
Dla przykładu przyjąłem, comiesięczne wpłaty po 1.000 zł, 5% stopa zwrotu w skali roku, podatek naliczany co miesiąc.
Jak widać na poniższym wykresie, przy takich parametrach, brak podatku tzw. Belki, przełożył się na blisko 80.000 zł wyższego zysku, od sytuacji, gdyby podatek był naliczany.
Siłę procentu składanego pokazuje też realny portfel IKE prowadzony przez jednego z autorów Portalu Analiz Pawła Malika (OBS), a wyniki tego portfela sprawdzisz tutaj.
Wracając do meritum wpisu, to w 2023 roku pod każdym względem, rekordowo wzrosną limity wpłat na IKE i IKZE. Limit dla IKE wyniesie 20 805 zł (w 2022 roku było 17 766 zł), limit dla IKZE wzrośnie do 8 322 zł (7 106,40 zł rok wcześniej).
Powyższy wykres z limitami wpłat na IKE (to jest popularniejsza forma oszczędzania od IKZE, dlatego na nich się głównie w tym wpisie skupiam), doskonale obrazuje skalę wzrostu. Jednak na chwilę, zatrzymałbym się na dynamice r/r wzrostu limitu wpłat. 17% dynamika jest z pewnością wysoka, choć trzeba pamiętać, iż limit ten stanowi trzykrotność, przeciętnego wynagrodzenia brutto, które wg ustawy budżetowej na 2023 r. wyniesie 6 935 zł. Czy 6 935 zł jest dużym wynagrodzeniem, nie będę oceniał, ale z pewnością życzę każdemu, minimum 17% wzrostu wynagrodzeń w przyszłym roku
Niestety (albo stety, zależy kto jak uważa), pomimo wysokiej liczby wszystkich IKE w Polsce oraz wysokich limitów wpłat, nie na wszystkie rachunki dokonywane są wpłaty i nie są w pełni wykorzystywana limity wpłat. Pomimo 796 500 czynnych IKE na koniec 2021 roku, wpłat dokonano na 429 671 z nich, czyli na blisko 54% rachunków. Średnia wpłata na IKE w ubiegłym roku wyniosła 5 200 zł, co przy 17 766 zł limicie wpłat oznacza, iż wpłaty są poniżej 30% całego limitu.
Rachunki IKE mogą być prowadzone przez zakłady ubezpieczeń, fundusze inwestycyjne, podmioty prowadzące działalność maklerską, banki, dobrowolne fundusze emerytalne. Przeglądając informacje KNF o wielkości wpłat ze względu na podmioty prowadzące, to dane optymistycznie tylko wyglądają w przypadku podmiotów prowadzących działalność maklerską (nazwę je IKE maklerskie). W 2021r. na IKE maklerskie, średnia wpłata wyniosła 12 300 zł, najmniej – 3 100 zł, wpłacono na IKE prowadzone przez zakład ubezpieczeń, przy średniej wpłacie na IKE 5 200 zł.
„Będąc” już przy IKE maklerskim, którego popularność jako osoby inwestującej na GPW, mnie osobiście cieszy, spojrzenie jeszcze na kolejne statystyki.
W I połowie 2022 roku na IKE wpłacono rekordowe 1,3 mld zł, z tego na IKE maklerskie ponad 0,5 mld zł, wobec 0,33 mld zł rok wcześniej. Z roku na rok, rośnie też udział IKE maklerskich, w IKE ogółem. W 1 półroczu 2022r. udział ten wynosił 38,5%, rok temu 29,2 %, a 5 lat temu 15,5%. Wzrosty wpłat na IKE maklerskie, można wiązać z ogólnym ożywieniem inwestorów na GPW, z rosnącymi limitami wpłat, które wykorzystywane są przez inwestorów (przenoszenie środków ze zwykłych rachunków maklerskich na IKE maklerskie).
Wzrost popularności IKE maklerskich, widać również po liczbie nowo otwieranych rachunków. W 1 półroczu 2022r. otworzono 11 446 kont IKE, przy 50 167 IKE ogółem. Udział otwartych IKE maklerskich w IKE ogółem, w 1 półroczu 2022r. wynosił 22,8%, rok wcześniej 17,6%, a 5 lat wcześniej tylko 2,9%.
Na koniec statystyk spojrzenie jeszcze na wartość zgromadzonych środków na IKE. Na koniec 1 półrocza 2022r. na IKE było 12,93 mld aktywów, przy 13,47 mld na koniec 2021 roku. Był to pierwszy spadek zgromadzonych środków od kilkunastu lat, a powód spadku, wydaje się oczywisty, czyli wybuch wojny na Ukrainie. Polacy, w obawie o rozlanie się konfliktu zbrojnego również na nasz kraj, mogli znacznie zwiększyć wypłaty, środków zgromadzonych na IKE . Jeśli chodzi o IKE maklerskie, to raczej dużego odpływu środków nie było, choć panująca słaba koniunktura na giełdach (WIG w 1 półroczu 2022r. spadł o 22%), przełożyła się na niski wzrost aktywów, w stosunku do końca 2021 roku i po uwzględnieniu tegorocznych wpłat.
W kontekście dynamicznych wzrostów IKE (zarówno liczby otwieranych kont, wpłacanych kwot, jak i zgromadzonych środków), nasuwają mi się dwa główne wnioski. Pierwszy to fakt, iż IKE maklerskie posiadają osoby majętniejsze, drugi wniosek (może być mylny), to większe wyedukowanie i większa świadomość konieczności zabezpieczenia dodatkowych środków na emeryturę, posiadaczy IKE maklerskich.
Limity wpłat na IKE i IKZE 2023 – czy warto?
Z pewnością, IKE i IKZE mają swoje zalety i wady, jednak jestem przekonany, iż każda forma gromadzenia środków na emeryturę, jest dobrym wyborem.
Niewątpliwym atutem tych produktów, jest też z pewnością dowolność wyboru instrumentów finansowych, za pomocą których można oszczędzać na IKE. Można poprzez banki, głównie w oparciu o lokaty, można w TFI, w oparciu o fundusze inwestycyjne, można też samodzielnie, poprzez rachunki maklerskie (w akcje czy obligacje) – czyli każdy znajdzie, „coś dla siebie”.
Zbliża się koniec roku, czyli doskonały moment na podsumowanie swoich finansów, wyznaczenie celów na 2023 rok i być może zastanowienie się nad formami oszczędzania / inwestowania własnych środków.
Jeśli jedną z takich form, jest inwestowanie w akcje i/lub obligacje, to zapraszam do korzystania z naszego Portalu Analiz, który może pomóc w tym inwestowaniu. Doskonałym tego przykładem jest portfel IKE Pawła Malika (OBS), o którego wynikach możesz przeczytać tutaj.